Experts in fire protection

Aktualności

Jakie systemy ochrony przeciwpożarowej stosuje się w obiektach przemysłowych?

Rynek systemów przeciwpożarowych wciąż się rozwija, ewoluuje i wprowadza nowości techniczne, są jednak systemy które ugruntowały swoją pozycję poprzez udowodnioną skuteczność w gaszeniu pożarów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze w naszej ocenie systemy, które pozwolą skutecznie ograniczyć rozprzestrzenianie pożaru oraz umożliwić szybkie przywrócenie działalności obiektu. Należy pamiętać, że istotnym elementem skuteczności przeciwpożarowej każdego z tych systemów jest ich poprawne zaprojektowanie i wykonanie, w odniesieniu do planowanej lub istniejącej infrastruktury obiektu, w niektórych przypadkach z koniecznością modyfikacji istniejących rozwiązań. Dlatego bardzo ważną częścią każdego zadania inwestycyjnego powinna być poprawna klasyfikacja zagrożeń pożarowych, dobór właściwego systemu, zastosowanie odpowiednich środków gaśniczych, zapewnienie odpowiednich parametrów działania systemu, wydanie wytycznych i szkolenie pracowników Inwestora zarówno z podstawowej obsługi systemu jak i warunków użytkowania obiektu po zastosowaniu systemu przeciwpożarowego.

 

Niezaprzeczalnym liderem systemów ochrony przeciwpożarowej są instalacje tryskaczowe, dla których przebadano setki scenariuszy pożarowych, stworzono wytyczne projektowe takie jak VdS, NFPA, FM Data Sheets, PN-EN i wprowadzono do codziennego użytkowania w wielu obiektach przemysłowych. Instalacja tryskaczowa jest systemem stosowanym na całej powierzchni obiektu lub co najmniej w obrębie całej strefy pożarowej, działającym punktowo (aktywują się tylko tryskacze w obrębie pożaru przy poprawnym zaprojektowaniu) oraz aktywowanym automatycznie (w wyniku wzrostu temperatury otoczenia) we wstępnej fazie rozwoju pożaru. Instalacja tryskaczowa wykorzystuje wodę lub roztwór wodno-pianowy jako środek gaśniczy, dlatego istotne jest zapewnienie dodatniej temperatury otoczenia w budynkach chronionych tymi systemami. W niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie tzw. sekcji suchych dla obszarów nieogrzewanych, jednakże takie rozwiązanie ma ograniczenia w stosowaniu wynikające z dłuższego czasu dopływu wody do obszaru pożaru, dlatego ich zastosowanie jest mniej rekomendowane.

 

Systemem pokrewnym instalacji tryskaczowej jest instalacja zraszaczowa, która ma zastosowanie w specyficznych i szczególnych zagrożeniach, gdzie wymagana jest szybka aktywacja systemu oraz podawanie środka gaśniczego jednocześnie z większej ilości punktów zraszania. Takie systemy mają zastosowanie np. dla transformatorów, tuneli kablowych, przenośników taśmowych i są projektowane wg takich wytycznych jak VdS, NFPA i FM Data Sheets. Częścią systemu zraszaczowego jest elektryczny, hydrauliczny lub pneumatyczny system detekcji i sterowania gaszeniem, dzięki któremu zapewniona jest detekcja pożaru. Również w tym systemie stosowana jest woda lub roztwór wodno-pianowych jako środek gaśniczy. Rurociągi instalacji zraszaczowej są wypełnione powietrzem atmosferycznym, więc nie ma w tym przypadku ograniczeń związanych z temperaturą otoczenia.

 

Kolejnym krokiem ewolucji technicznej instalacji tryskaczowej i zraszaczowej są systemy gaszenia mgłą wodną, która wykorzystuje duże rozdrobnienie kropli wody w celu bardziej efektywnego odbioru ciepła z pożaru, obniżając znacząco jego temperaturę. Podobnie jak instalacje zraszaczowe, systemy mgły wodnej są póki co stosowane raczej punktowo dla specyficznych i  szczególnych zagrożeń, chociaż znane są już testy, certyfikacje i rzeczywiste zastosowania w sposób powierzchniowy. Mgła wodna została już zastosowana m.in. w podziemnych tunelach transportowych, w pomieszczeniach technologicznych, w garażach oraz innych obiektach o stosunkowo niskim zagrożeniu pożarowym. Jako odniesienia prawne wykorzystywane są wytyczne NFPA i FM Data Sheets jednak zawsze ostatecznym technicznym punktem odniesienia są wytyczne i instrukcje producenta danego systemu. Mgła wodna jest to perspektywiczny system który obecnie jest intensywnie rozwijany i być może w niedalekiej przyszłości doczeka się odpowiednich norm projektowych, oficjalnego uznania w przepisach jako system gaśniczy i równie szerokiego zastosowania jak instalacje tryskaczowe.

 

Wysoko specjalistycznymi i dedykowanymi systemami gaśniczymi są systemy detekcji i gaszenia iskier dla systemów transportu pneumatycznego i systemów filtracji powietrza. Te systemy są stosowane w celu ograniczenia ryzyka pożaru i/lub wybuchu w obrębie filtrów. Jako środek gaśniczy wykorzystywana jest wysoko rozdrobniona woda, tworząca tymczasową kurtynę wodną w celu gaszenia iskier, które mogą zapalić transportowany pneumatycznie materiał. Podobnie jak w instalacjach zraszaczowych do aktywacji wymagana jest detekcja pożaru i sterowania gaszeniem, jednak w tym przypadku jest to element integralny całego systemu w celu zapewnienia najwyższej kompatybilności urządzeń i ich efektywności.

 

Systemy gaszenia gazem są kolejną grupą systemów ochrony przeciwpożarowej służącym do ochrony np. serwerowni, pomieszczeń rozdzielni elektrycznych, czyli tam, gdzie gaszenie wodą nie jest pożądane ze względu na zbyt duże straty w mieniu oraz dodatkowe zagrożenie dla życia uczestników akcji gaśniczej. Podawanie gazu gaśniczego do pomieszczenia ma na celu obniżenie stężenia tlenu w powietrzu poniżej progu dla którego następuje proces spalania danego typu materiału. Dlatego zagrożenia chronione tego typu systemami wymagają ograniczenia kubatury i zapewnienia dużej szczelności tej przestrzeni w celu uzyskania efektu gaśniczego. Wyjątkiem od tej reguły są systemy wykorzystujące dwutlenek węgla jako gaz gaśniczy, jednak zastosowanie tego rozwiązania wymaga odpowiedniego przygotowania zarówno chronionej przestrzeni jak i obsługi zakładu ze względu na potencjalne możliwości zatrucia tym gazem. W celu ograniczenia tego ryzyka stosuje się więc odpowiednią sygnalizację akustyczną i optyczną, opóźnienie zadziałania przed wyzwoleniem gazu oraz nawanianie gazu żeby było możliwe jego wyczucie.

 

W szczególnych przypadkach stosuje się również systemy redukcji tlenu, które obniżają stężenie tlenu już na etapie standardowego użytkowania budynku w celu wyeliminowania możliwości zainicjowania pożaru. Budynki lub pomieszczenia w których stosuje się takie rozwiązanie techniczne wymagają bardzo dużej szczelności w celu ograniczenia ubytku azotu generowanego w celu obniżenia stężenia tlenu. Należy również pamiętać, że ze względu na obniżone stężenie tlenu w danym budynku lub pomieszczeniu nie jest możliwa stała praca ludzi.

 

Swoje zastosowanie mają również systemy sygnalizacji pożaru (SSP) oraz instalacje hydrantowe, które są obowiązkowym elementem wyposażenia w wielu obiektach przemysłowych na podstawie Obwieszczenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Są to systemy o wysokiej skuteczności w ochronie życia ludzkiego, zapewniające możliwość podjęcia szybkiej ewakuacji oraz wstępnych działań gaśniczych przy ograniczonym zasięgu pożaru.

 

Firma Minimax Polska Sp. z o.o. posiada w swojej ofercie usługi dotyczące budżetowania, projektowania, realizacji i serwisowania w/w systemów gaśniczych. Jesteśmy firmą certyfikowaną przez VdS w zakresie takich systemów jak instalacje tryskaczowe, zraszaczowe, systemy sygnalizacji pożaru, systemy gaszenia gazem, systemy detekcji i gaszenia iskier. Gwarantuje to najwyższą jakość oferowanych usług i długoterminową efektywność ekonomiczną realizowanych przez nas instalacji polegającą na indywidulnie dostosowanych rozwiązaniach technicznych, niskiej awaryjności i wieloletniej trwałości wykorzystywanych komponentów oraz konkurencyjnych kosztach i szybkości działań serwisu. Dzięki temu koszty ewentualnych przestojów i usuwania skutków awarii są ograniczone do minimum, a systemy są przygotowane do ewentualnych modernizacji lub rozbudów bez nadmiernej ingerencji w istniejące jej części.

 

Zapraszamy do współpracy i kontaktu pod adresem zapytania@minimax.pl

Dowiedz się więcej

Wymagania przeciwpożarowe dla serwerowni

Zabezpieczenia przeciwpożarowe w serwerowniach są jednym z najbardziej istotnych systemów, które należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu i utrzymaniu tego typu obiektów. Ze względu na specyfikę urządzeń oraz wartość przechowywanych danych, ochrona przeciwpożarowa w serwerowniach jest bardziej wymagająca i skomplikowana niż w innych przestrzeniach.

Specyfikacja obiektu i infrastruktury pod względem ppoż

Serwerownia to specjalistyczne pomieszczenie zaprojektowane do pracy urządzeń sieciowych i elektronicznych. Ze względu na swoją techniczną naturę, infrastruktura serwerowni musi spełniać szereg wymagań dotyczących chłodzenia, zasilania oraz ciągłej dostępności do sprzętu.

Podstawowym elementem infrastruktury serwerowni jest odpowiednie zasilanie. Musi ono być stabilne i ciągłe, a wszelkie awarie powinny być jak najszybciej wykryte i naprawione. To wymaga zastosowania systemów UPS (Uninterruptible Power Supplies) oraz generatorów, które stanowią awaryjne źródło energii.

Chłodzenie jest istotnym czynnikiem, który wpływa na bezpieczeństwo przeciwpożarowe w serwerowniach. Ciepło wydzielane przez pracujące urządzenia elektroniczne może prowadzić do przegrzewania się sprzętu, co z kolei stanowi zagrożenie pożarowe. Dlatego istotne jest zastosowanie zaawansowanych systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych.

Jak podpala prąd elektryczny?

W pomieszczeniach serwerowni, gdzie gęstość zainstalowanego sprzętu elektronicznego jest bardzo wysoka, jedną z głównych przyczyn pożarów jest właśnie prąd elektryczny. Do najczęstszych przyczyn powstawania pożarów należą zwarcia, przeciążenia oraz niewłaściwie dobrane i zamontowane elementy instalacji.

Zwarcia elektryczne w serwerowni, które mogą powstać pomiędzy kablami lub elementami elektronicznymi w szafach, prowadzą do iskrzenia, które może doprowadzić do wybuchu pożaru. Bardzo ważne jest stosowanie izolacji kabli oraz przewodów o odpowiednich standardach ognioodporności. Istotna jest także regularna konserwacja i sprawdzanie czy instalacja elektryczna jest w pełni sprawna.

O ile zarządzanie obciążeniem elektrycznym w biurze lub mieszkaniu jest stosunkowo proste, w serwerowniach może być to znacznie bardziej skomplikowane. Wysokie obciążenia mogą prowadzić do przegrzewania kabli i elektroniki, co w konsekwencji zwiększa ryzyko pożaru serwerowni. W związku z tym ważne jest również regularne monitorowanie zużycia energii i odpowiednie rozłożenie obciążenia na poszczególnych obwodach.

Nieprawidłowy montaż instalacji bez zastosowania odpowiednich norm i standardów również stanowi poważne zagrożenie. Dlatego istotne jest, żeby prace instalacyjne były wykonywane przez wykwalifikowanych techników, którzy znają wymagania dotyczące bezpieczeństwa przeciwpożarowego w serwerowniach.

Systemy detekcji i ostrzegania dla serwerowni

Wdrożenie zaawansowanych systemów wczesnej detekcji dymu jest nieodzownym elementem strategii ochrony przeciwpożarowej serwerowni i centrów danych. Systemy te muszą być w stanie wykryć nawet najmniejsze oznaki pożaru w jak najszybszym czasie, aby możliwe było podjęcie odpowiednich działań.

Jednym z najczęściej stosowanych systemów są detektory dymu o wysokiej czułości (czujki zasysające). Tego typu systemy detekcji pożaru są zdolne wykryć bardzo małe ilości dymu, które mogą być pierwszymi oznakami pożaru. Dzięki takiej czułości, można szybciej i skuteczniej reagować na potencjalne zagrożenia.

System monitorowania parametrów środowiskowych to kolejne rozwiązanie stosowane w serwerowniach. ESD monitoruje temperaturę, wilgotność oraz inne parametry, które mogą wskazywać na anomalie prowadzące do pożaru. Skuteczność tego systemu zapewniającego wysoki poziom bezpieczeństwa polega na jego zdolności do wykrywania nieprawidłowości, zanim jeszcze dojdzie do faktycznego zapłonu.

Zintegrowane systemy sygnalizacji pożaru to niezbędny element zabezpieczenia przeciwpożarowego całego obiektu serwerowni. W momencie wykrycia pożaru system ten natychmiast informuje personel oraz automatycznie uruchamia procedury automatycznego gaszenia w miejscu pożaru, co minimalizuje ryzyko wystąpienia większych szkód i utraty sprzętu IT.

Systemy gaśnicze odpowiednie dla centrów danych i serwerowni

Serwerownie wymagają specyficznych systemów gaszenia pożarów, które są przystosowane do gaszenia sprzętu elektronicznego bez powodowania dodatkowych uszkodzeń. Stosowanie tradycyjnych metod eliminacji ognia, takich jak woda (instalacje tryskaczowe) jest w tym przypadku niewskazane.

Jednym z nowoczesnych rozwiązań są systemy gaszenia gazem. Stosowane gazy obojętne jak Azot, Argon czy Inergen są bezpieczne dla sprzętu elektronicznego i nie przewodzą prądu. W większości przypadków są również bezpieczne dla ludzi przebywających wewnątrz pomieszczenia. Gazy obojętne działają poprzez redukcję zawartości tlenu w powietrzu serwerowni, co prowadzi to do ugaszenia pożaru w jego wczesnej fazie.

Systemy mgły wodnej to kolejne nowoczesne rozwiązanie, odpowiednie w przypadku pożaru w serwerowni. Technologia ta wykorzystuje mikroskopijne krople wody, które skutecznie obniżają temperaturę oraz tłumią ogień. Mikro krople odparowują bardzo szybko, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń elektronicznych spowodowanych przez wodę.

Systemy gaśnicze na bazie gazów chemicznych takich jak FM-200, Novec 1230 i jego zamienników również są stosowane, jednak z uwagi na przepisy ochrony środowiska są one coraz rzadziej wybierane. Zastępuje się je bardziej ekologicznymi rozwiązaniami, takimi jak systemy gaszenia na gazy obojętne.

Jak przebiega proces gaszenia serwerowni?

Gaszenie serwerowni jest skomplikowane i wymaga precyzyjnie zaplanowanych działań, aby skutecznie zwalczyć pożar bez powodowania dodatkowych uszkodzeń sprzętu. W momencie wykrycia pożaru przez system detekcji, automatycznie uruchamiana jest procedura alarmowa.

Pierwszym etapem jest aktywacja alarmu przeciwpożarowego, czyli systemu ostrzegania i informowania personelu oraz klientów o zaistniałej sytuacji. To pozwala na szybkie podjęcie działań ewakuacyjnych i zabezpieczających. Jednocześnie uruchamiane zostają procedury gaszenia.

W przypadku systemów gaszenia „na sucho”, zadaniem gazu jest wypełnienie zabezpieczonej strefy i redukcja  zawartość tlenu co szybko tłumi ogień. 

Środki gaśnicze muszą być odpowiednio zaprojektowane i rozmieszczone, aby zapewnić skuteczne gaszenie całej powierzchni, uwzględniając wyposażenie serwerowni. To wymaga min. zastosowania zaawansowanych dysz rozpylających. Po zakończeniu procesu gaszenia, konieczna jest ocena sytuacji oraz przeprowadzenie inspekcji, aby upewnić się, że pożar został skutecznie ugaszony i nie istnieje ryzyko jego ponownego powstania.

Zabezpieczenia przeciwpożarowe dla serwerowni według przepisów prawnych

W Polsce, jak i w innych krajach, serwerownie muszą spełniać szereg przepisów dotyczących bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Przepisy te są regulowane przez lokalne i międzynarodowe normy, które nakładają obowiązki na właścicieli i zarządców obiektów.

Zgodnie z polskimi przepisami, głównym dokumentem regulującym kwestie przeciwpożarowe jest Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Dokument ten określa, jakie systemy ochrony przeciwpożarowej muszą być zainstalowane oraz jakie warunki techniczne muszą spełniać budynki, w tym serwerownie.

Międzynarodowe normy takie jak NFPA 75 (National Fire Protection Association), EN 15004 (Europejska Norma Ochrony Przeciwpożarowej) czy VdS 2380 i VdS 2381 dostarczają szczegółowych wytycznych do właściwego zaprojektowania i wykonania systemów gaśniczych w serwerowniach. Normy te uwzględniają również inne aspekty, jak stosowanie odpowiednich materiałów budowlanych, systemy detekcji i alarmowania, jak również  systemy gaśnicze dostosowane do specyfiki serwerowni.

Przepisy te obligują również do regularnej konserwacji i inspekcji systemów przeciwpożarowych oraz przeprowadzania regularnych testów i symulacji, aby upewnić się, że wszystkie systemy są w pełni sprawne i gotowe do działania w przypadku pożaru. Przestrzeganie tych norm jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale również najlepszą praktyką w dziedzinie zarządzania infrastrukturą IT, która minimalizuje ryzyko poważnych strat finansowych i technologicznych.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w serwerowniach to kwestia kompleksowa, wymagająca odpowiedniego planowania, zastosowania zaawansowanych technologii oraz regularnej konserwacji i inspekcji. Przepisy krajowe i międzynarodowe stanowią solidne fundamenty, które pomagają zminimalizować ryzyko pożarowe, ale to profesjonalizm i doświadczenie wykonawców instalacji przeciwpożarowych mają kluczowe znaczenie w zapewnieniu sprawności całego systemu.

Dowiedz się więcej